Onderzoek wijst uit dat ons eetpatroon een belangrijke invloed heeft op onze gezondheid. Voedingsstoffen werken namelijk in op fysiologische mechanismen in ons lichaam en op onze stofwisseling. Ook wordt de laatste decennia alsmaar duidelijker dat de micro-organismen in onze darmen een grote rol spelen in de effecten van voeding op ons lichaam. En die effecten verschillen van persoon tot persoon.
Het blijft evenwel bijzonder moeilijk om het verband aan te tonen tussen de inname van specifieke voedingsmiddelen en de ontwikkeling van bepaalde ziektes. Er gebeurt wel onderzoek naar, maar die studies resulteren vaak in onduidelijke en soms tegenstrijdige uitspraken. Denk maar aan de berichten die van tijd tot tijd in de media verschijnen over zogenaamde superfoods of voedingsmiddelen die je helpen afvallen. De meningen daarover lopen uiteen, ook tussen voedingswetenschappers onderling.
De wetenschap heeft vrij goede systemen ontwikkeld om acute effecten van voedingsstoffen op de gezondheid te detecteren en aan te pakken, maar over langetermijneffecten van een teveel of tekort aan bepaalde voedingsstoffen, contaminanten (stoffen die onbedoeld in een product terechtkomen) of additieven blijven nog veel vragen onbeantwoord. Nutritioneel wetenschappelijk onderzoek in dit domein is lastig, zowel methodologisch als logistiek. Zo is het erg moeilijk om precies in te schatten wat een persoon aan voedingsstoffen of voedingsmiddelen inneemt, rekening houdend met de dagelijkse variatie in iemands eetpatroon en de beperkingen van voedingsmiddelentabellen. Er is daarom nood aan studies met veel proefpersonen, wat logistiek moeilijk en zeer duur is.
Om de effecten van voedingsstoffen en voedingsgewoonten op de gezondheid te bestuderen, zijn vaak jarenlange studies met duizenden deelnemers nodig. Wel moeten we erop bedacht zijn dat het samenspel van bepaalde voedingsstoffen soms een ander effect op de stofwisseling heeft dan elke nutriënt apart. Verder moeten we rekening houden met de wisselwerking tussen het voedingspatroon, de genen van de onderzochte personen en hun aanwezige darmflora (of microbiota). Dat alles maakt de interpretatie van onderzoeksresultaten complex en niet altijd eenduidig.
Er blijven dus nog veel vragen over die de wetenschap moet beantwoorden. Daarom verdient multidisciplinair onderzoek over dit thema meer aandacht en onderzoeksmiddelen. Enkel op basis van kwalitatief hoogstaand wetenschappelijk onderzoek zullen in de toekomst meer betrouwbare resultaten verschijnen en aanbevelingen geformuleerd worden die de consument met een gerust hart kan toepassen om een zo gezond mogelijk voedingspatroon aan te nemen.