Terug naar overzicht categorieën

Geld

Wat betekent geld in de toekomstige samenleving?

De uitdaging

Doordat mensen na de financiële crisis hun vertrouwen in het bankensysteem verloren, ontwikkelden privépersonen nieuwe betaalsystemen. Zo ontstond Bitcoin. Dat betaalmiddel functioneert zonder inmenging van de overheid. Het vertrouwen dat je normaal in een derde partij stelt, wordt vervangen door cryptografie, een techniek om informatie te verbergen of te versleutelen. Bitcoin was de eerste crypto-munteenheid. Daarmee is geld al omgezet van materie naar informatie. Hoe kunnen we verder in onze behoeftes voorzien via informatietechnologie en niet via fysiek geld.

Geld speelt een belangrijke rol in een economie. Het beïnvloedt onder meer de conjunctuur. Als er te veel geld is, besteden consumenten meer dan er geproduceerd kan worden en stijgen de prijzen, wat we inflatie noemen. Als er te weinig geld is, consumeren ze minder, stijgt de werkloosheid en verslechtert de economie. De centrale bank van een land kan de conjunctuur proberen te beïnvloeden via haar monetair beleid. Zo kan ze bij inflatie de rentetarieven doen stijgen om de economie te doen afkoelen. Bij een recessie kan ze de rentetarieven doen dalen om de economie aan te zwengelen.

De komst van cryptovaluta als betaalmiddel en de blockchaintechnologie die dat mogelijk maakte, luiden een nieuw economisch tijdperk in. Er bestaan nu betalingsmechanismen waarop de centrale bank geen vat heeft en het traditionele monetaire beleid dus ook niet. In welke mate kan dit alternatieve geldsysteem de markt verstoren? En hoe gaan we om met de milieu-impact ervan? De ontwikkeling van cryptovaluta als bitcoins is immers erg energie-intensief en draagt dus bij aan de opwarming van de aarde.

Hoe pakken we dit aan?

Economen, juristen en technologie-experts moeten samenwerken om te onderzoeken welk effect cryptovaluta hebben op de economische conjunctuur. Dat interdisciplinair onderzoek moet op drie niveaus gebeuren:

  1. We moeten ons afvragen of we cryptovaluta moeten beschouwen als geld of als ruilmiddel. Vanuit economisch perspectief kunnen we spreken van geld, vanuit juridisch oogpunt niet.

  2. Ook moeten we ons afvragen hoe deze nieuwe institutionele vorm werkt zonder centrale bank. Wat is het effect op de prijszetting en de concurrentie?

  3. Daarnaast moeten we technische en juridische kwesties onderzoeken om cryptovaluta veilig te gebruiken als betaalmiddel.